انفجار پرتو یا اشعه گاما چیست؟

انفجار پرتو گاما یا فوران پرتو گاما(Gamma Ray burst GRB) به فوران ناگهانی و شدید اشعه در اعماق کیهان گفته می‌شود. این پدیده ده ‌ها سال به عنوان یکی از پدیده‌های مرموز اخترشناسی شناخته می‌شد. امروزه معلوم شده‌است که برخی از این انفجارها مربوط به ابرنواختر‌ها، و برخی دیگر مربوط به مگنتار‌ها یا ستاره های تپنده هستند.

وقتی یک ستاره بسیار پر جرم و سنگین در مراحل آخر عمر خود قرار دارد ناگهان منفجر می شود و قسمت زیادی از ماده به درون آن سقوط میکند. تفاوت اساسی این انفجار با انفجار ستاره های معمولی این است که ماده به جای حرکت به بیرون، به سمت درون می‌رود. عامل سقوط یا رمبش ستاره نیروی جاذبه است که اشیاء را به سمت هم می‌کشد. در ستاره‌ها فشار ناشی از گرمای تولید شده توسط واکنش هسته‌ای درون ستاره عامل مقابله با سقوط یا رمبش می‌باشد.به این حالت تعادل هیدرواستاتیک می‌گویند.در هنگام اتمام واکنش گرمازا در ستاره در انتهای عمر آن فشار که عامل مقابله با رمبش است برداشته می‌شود وستاره دچار رمبش می‌شود.
درون‌پاشی باعث تولید ماده‌ای بسیار چگال در مرکز ستاره می‌شود که می‌تواند به صورت یک کوتوله سفید یا در صورت زیاد بودن جرم (بیشتر بودن از حد چاندراسکار) به صورت ستارهٔ نوترونی یا سیاهچاله درآید.